نهخشاندنی تابلۆیهكی جوانی پڕ له ئافڕاندنی مهولهوی بۆ ساته وهختی دابهزینی خێڵی جاف له كوێستانهوه بۆ گهرمیان ئاوێته به پایزی گهڵاڕێزان و گهردهلول و باران له پیره (شاهۆی) گهردن بهرزی سهر سپییهوه بۆ دهشتی گهرمهسێری (زههاو) و ناردنی نامهیهكی پڕله سۆز به (شهماڵ)دا بۆ شۆخی جهمین پهڕەی گوڵ.
شـەمـاڵ، دارانەن . . شـەمـاڵ ، دارانـەن . .
زەردی ی ڕەنگ نە ڕووی وەڵگ دارانەن
تەمـەن ، گـەردەلوول، بــادەن ، بـارانەن
بێـزیـای وار گـــەی ســـەر كۆســارانـــەن
هەوای سـیـامـاڵ وێـنـەی جـارانـەن
پەی سەمت زەهاو زەردەو یارانەن
هەو هەوو بەو بەو تەڵمیت بارانەن
گەرمی ی بەزم نەزم سەر هەوارانەن
نـظــارەی ڕای ڕاز شــەكــەوارانــەن
فـەصڵ سەیر صـەید میرشكارانـــەن
چ خێـرەن نـامـەرد مەر جـە خاوەنـی
بێ خـۆف جە لوای ڕای زەهـاوەنــی
شۆ وە لای ئەو شۆخ جەمین پەڕەی گوڵ
دەوای دەرد سەخت پەی دەرمان دڵ
مـدیـۆ وە فـیـرقــەی زەلـیــلان خـێــڵ
دیار نی یەن مەعدووم لۆنگ خەم وە پێل
مـەپـەر سـۆ حـاڵـم ، ئێـدش دەر جـواو
واچە ئەو فەقیر سفتەی دڵ كەواو
ئـانـا دەور مـدۆ وە (شـاهـۆ) كۆوە
وە سـزای دووری ی دیـدار تـــۆوە
هـەر یـەك چـەنی یەك وادەشا كەردەن
وادەشان ڕاسەن تا وە ڕۆی مەردەن
ئەو ، تا سایەی بەرد ، ئەو ، تا بۆ وە گەرد
ئەو تەم و ئەو خەم ، ئەو سەردی ، ئەو دەرد
خــۆلاصــەی كــــەلام نـــوور دیـــدەی دڵ
شیفای ئێش و نێش زامان پێ حاصڵ
سەوزەی حـەیـاتـم ڕستەی وەفـای تۆن
ئەر وەفات نەبۆ زیندەگیم جە كۆن
مامۆستای مودهرریس بهم شێوازه ڕونكردنهوه لهسهر ئهم هۆنراوهیه دهنوسێت:
گەرمیان و كوێستانی خێڵەكی جاف لە داڵەهو وە وە بۆ دەشتی زەهاو
ئەی شەماڵ سەرە هاتووەتە سەر درەختەكان، ڕەنگی زەرد نیشتووە لە رووی گەڵادارەكان.
دیسانەوە وەك جاران دەوارنشینەكان ئارەزووی چوون ئەكەن بۆ زەهاو و زەردە و یاران .
دەنگە دەنگی لە ولاخ خورینی كۆچەری یەكان دیت، ئاهەنگی ئاوازە و گۆرانی ی سەر هەوارەكان گەرمە.
وادەی بەڕێ دا لاكردنەوەی جوان چاكانە بۆ قسە ، و كاتی تەماشای ڕاوە ئاسكی ڕاوچی یە پۆشتە و پەرداخەكانە.
هەی شەماڵی نامەرد ئەوە چیتە ، خەوت لێ كەوتووە ، وا هیچ ترسی ئەوەت لە دڵدا نی یە كە دۆست كوێستانی بەجێ هێشتووە و ڕێگای زەهاوی گرتووەتە بەر.
بڕۆ بۆ لای ئەو دۆستە كە دەرمانی تیمار كردنی هەموو دەردێكی سەختی دڵە.
كە سەیری تاقمی هەژارانی خێڵەكە ئەكا من نابینێ كە بەرماڵی خەمم كردووەتە شانم.
كە ئەحواڵی پرسیم وای وەڵام بدەرەوە بڵێ ئەو هەژارە دڵ وەك كەباب برژاوە، لە تاو دەردی دووریی تۆ هەر خول ئەخوا بە دەوری كێوی شاهۆدا.
مەعدوومی و شاهۆ گفتیان كردووە بە یەك ، وە ئەو گفتەیان ناشكێنن تا ئەم ئەچێتە ژێر سێبەری بەردی ئەلحەد و ئەو لە ڕۆژی قیامەتا ئەبێ بە تۆز، بڕیاریان داوە شاهۆ تەم و سەرمای لێ نەبڕێ و مەعدوومی خەمی لە دڵ دەرنەچێ و لەشی بێ دەرد نەبێ. مەولەوی كە ئەڵێ(تا شاهۆ ئەبێ بە تۆز) ئیشارەت بۆ ئەو ئایەتە ئەكا كە ئەفەرمووێ(و تكون الجبال كالعهن المنفوش) واتە: شاخەكان وەك لۆكەی شی كراوەیان لێ دێ.
بە كورتی ئازیزەكەم كە دەرمانی هەموو دەردێكمی، پەلە سەوزەی ژیانم بە ئاوی وەفای تۆ ڕواوە. ئەگەر وەفات نەبێ من چۆن ئەژیم.
و دوكتۆر محەمەد صدیقی موفتیزادە بهم شێوازه راڤهی ئهم هۆنراوهیهی كردووه:
خودالێخۆشبوو لە كاتێكدا ئەم پارچەیەی هۆناوەتەوە، وەختی پاییز هاتووەتە پێشەوە و ، خێل و كۆمار ویستوویانە لە كوێستان بگەڕێنەوە بۆ گەرمیان و، خودالێخۆشبوو (مەعدووم) خۆی لە(شاهۆ)دا بووە، ئنجا ئەم نامەیە بە شەماڵا بۆ ئازیز نووسیوە:
های شەماڵ! كاتێ هاتی دەردی زەردیی رەنگی وەڵگ و لق و پۆپی درەختان هاتووەتە پێشەوە، تەم و گەردەلوول سەر كێوانی گرتووە و ، باو بارانی پاییز لە ناوی دەشت و كۆساردا هەڵی كردووە، ئیتر كاتی ئەوەیە كە هەوارگەی سەر كۆساران ببێز و، دەوار وەكو جاران هەوای گەرمیانی كردووە و یاران بۆ لای (زەهاو) كەوتوونەتە رێ، وەختی ئەوەیە كە دۆستان و هاوەڵان لە ڕێگای كۆچكردندا بكەونە راز و نیاز و، میرشكاران خۆیان بۆ شكاری دەشتی گەرمیان بڕازێننەوە.
لە رێگای خێڵ بەرەوخواردا؛ هەر دەنگی(هۆ هۆ) كردنی یاران لە بارەبەران ئەبیسرێ و، سەر هەواران پڕ بووە لە بەزمی باركردن و خۆتەیاركردنی یاران بۆ گەرمیان .
ئەنجا خودالێخۆشبوو (مەولەوی) لێرەدا روو ئەكاتە لای شەماڵەوە و پێی ئەڵێ: نامەدرت نەكەن! لەم كاتە خۆشەدا كە ئازیز لە كوێستانەوە خەریكی گەڕانەوەیە، بۆ دامركاوی و بێ دەنگیی؟ مەگەر خەوت پێدا كەوتووە، كە وەها رێگای(زەهاو)ت لە بیرچووەتەوە؟! هەستە بكەوە رێ بۆ لای ئەو ئازیزەی شۆخ و شەنگەی روومەت گوڵە، كە ناز و نەزاكەتی ئەو، دەرمانی دەردی سەختی دڵی منە، ئەگەر ئازیز روانی و ذەلیلان و دامانی وا خێڵی كردە چاو و، پرسیی: كوانێ(مەعدوومی) لۆنگ بە كۆڵ؟ لە وەڵامیا بڵێ: ئەو هەژارە ، لاشە سووتاوە، ها لە كێوی(شاهۆ)دا ، بە سزای دووریی تۆوە ئەسازێ و، هەتا كێوی شاهۆ سێبەری بمێنێ و، تا ئەو كێوە بای(صەرصەر) بیكا بە گەرد، ئەبێ شاهۆ هەر تەم بگرێتە خۆی و مەولەوی هەر خەم و، ئەو سارد بێ و ئەم دڵی پڕ لە دەرد بێ.
سەرچاوە:
*”دیوانی مەولەوی” كۆكردنەوە و لێكۆڵینەوە و لێكدانەوە و لەسەر نووسینی(مەلا عەبدولكەریمی مودەررس).
*(“دیوانی مەولەوی” كۆكردنەوە و لێكۆڵینەوە و لێكدانەوە و وەرگێڕانی(دوكتۆر محەمەد صدیقی موفتیزادە)،(مامۆستا محەمەد عەلی قەرەداغی )ئامادەی كردووە و پێیداچووەتەوە. بەرگی دووەم – بەشی مەولەوی پارچەی 77 – لاپەڕە 740 – چاپی یەكەم 2017).